Wat je nog niet wist over dit veelzijdige graan
Bij Nomly zijn we gek op havermout! De smaak is zacht en je kunt er echt, maar dan ook écht alle kanten mee op in de keuken. Van pap tot muffins en van brood tot een vegan alternatief voor zuivel. Het zal je dan ook niet verbazen dat deze veelzijdige graansoort de basis van onze receptuur vormt. In dit artikel duiken we in de geschiedenis, geven we je een inkijkje in de verschillende vormen en soorten haver en vooral: zoeken we uit of havermout écht zo gezond is als wordt beweerd.
Een duik in de geschiedenis
Wist je dat havermout van oorsprong een onkruid is? (1) Ja, wij schrokken er ook een beetje van. Het zit zo: ongeveer 11.000 jaar geleden kwamen in Klein-Azië de eerste landbouwgewassen ter ontwikkeling: tarwe en gerst, en verschillende peulvruchten. Haver groeide tussen deze gewassen als onkruid en verhuisde als het ware mee toen de gewassen werden verspreid naar Noord-Afrika en Midden- en Zuid-Europa.
Pas toen haver ongeveer 4.000 jaar geleden in Noordwest-Europa terecht kwam en het goed leek te gedijen in ons vochtige en koele klimaat, werd de potentie ervan gezien. Boeren zaaiden hun akkers er mee vol en in 1960 stond circa 160.000 hectare Nederlandse landbouwgrond vol met haver.
Maar het duurde niet lang (zo’n 20 jaar) voordat hier nog slechts 1.500 hectare van over was. Door de invoering van de tractor werden trekpaarden niet meer ingezet om het land te bewerken. Terwijl haver juist het belangrijkste voedsel van deze trekpaarden was. Bovendien werden graangewassen met een hogere opbrengst, zoals maïs en wintertarwe, in korte tijd populairder dan haver. Gelukkig is het tij inmiddels gekeerd en neemt de wereldwijde interesse weer toe.
De verschillende vormen en soorten haver
Onder de granen is haver eigenlijk een beetje een geval apart. Haver vormt een aparte groep binnen de grassenfamilie. (2) Dat verklaart waarom haver specifieke voedingseigenschappen heeft die je bijvoorbeeld niet terugvindt in de drie glutenbevattende granen tarwe, gerst en rogge.
De haverkorrel is opgebouwd uit de pel, de haverzemel, het endosperm en de haverkiem. De pel is niet verteerbaar door de mens en wordt eerst verwijderd voordat haver wordt verwerkt tot verschillende producten. Zo wordt havermout gemaakt van geknipte en geplette haverkorrels, maar haver kom je bijvoorbeeld ook tegen als havermeel, haverzemelen en havervlokken.
Is havermout gezond?
Dit is waarschijnlijk niet het antwoord waar je op zit te wachten, maar je kunt eigenlijk niet van één product zeggen of het gezond is of niet. (3) Want geen enkel product bevat alle voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft. Daarom is het zo belangrijk om gevarieerd te eten (Pssst… Dat is ook de reden waarom we in onze producten variëren met noten, pitten en zaden. Welke ingrediënten we precies gebruiken, ontdek je hier).
Maar: je kunt wel spreken van producten die gezondheidswinst opleveren, en daar is havermout er zeker één van! Want havermout:
- is rijk aan vezels en een bron van eiwitten en bevat verschillende vitaminen, mineralen en antioxidanten; (4)
- werkt cholesterolverlagend;
- verlaagt de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten;
- stabiliseert de bloedsuikerspiegel;
- heeft een ontstekingsremmende werking;
- werkt verzadigend – waardoor het je ook helpt om op gewicht te blijven. (5)
Waar is het eigenlijk niet goed voor? Uhm, nouja, nergens dus!
Conclusie: havermout is gezond maar teveel is nooit goed
Havermout stond, net als vele andere graansoorten waar pap mee werd gemaakt, al bij onze grootouders op tafel. Daarna werd het een tijdje als stoffig en ouderwets weggezet, maar gelukkig is havermout nu weer helemaal hip & happening. En terecht, want de gezondheidsvoordelen zijn groot en de mogelijkheden eindeloos. Havermout vormt niet voor niets de basis van onze receptuur.
Maar, een gezond voedingspatroon zit ‘m nog altijd in variatie en teveel is nooit goed. Vanuit die gedachte zijn onze havermoutmixen ontstaan. De basis van havermout hebben we aangevuld met verschillende noten, pitten en zaden (maar liefst 30%!). Voor de lekkere smaken gebruiken we hoogwaardige ingrediënten als bourbon vanille, Ceylon kaneel en aromatische cacao. Welke ingrediënten we precies gebruiken, ontdek je hier. Met onze producten geef je je lichaam een hele reeks aan goede voedingsstoffen, zonder dat het te eenzijdig wordt. En wanneer je afwisselt tussen de varianten, doe je daar nog een klein schepje bovenop. Enjoy!
De informatie in deze blogpost is uitsluitend bedoeld als suggestie ter bevordering van de gezondheid en dient niet als medisch advies. Raadpleeg je huisarts of een diëtist voor persoonlijk advies.
Bronnen:
1. https://www.wur.nl/nl/onderzoek-resultaten/projecten/haver/geschiedenis.htm
2. https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Projecten/Haver/Voeding.htm
3. https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/kun-je-een-product-wel-gezond-of-ongezond-noemen-.aspx
4. https://nevo-online.rivm.nl/
5. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/volkoren.aspxp